Σκωτικός Τύπος, τι είναι

Ο Σκωτικός Τύπος στην Ελλάδα | Μια σύντομη αναδρομή από 1781 έως σήμερα

Η επίσημη χρονολογία εγκαταστάσεως του Αρχαίου και Αποδεδεγμένου Σκωτικού Τύπου (ΑΑΣΤ) στην Ελλάδα είναι ο Ιούλιος του 1872 όταν ο Δημήτριος Ροδοκανάκης ίδρυσε το πρώτο Ύπατο Συμβούλιο εξουσιοδοτηθείς προς τούτο από το Ύπατο Συμβούλιο της Σκωτίας. Ούτω, σήμερα υπάρχει μια πλήρως τεκμηριωμένη ιστορία άνω των 140 ετών.

Αλλά ο Σκωτικός Τύπος υπό τη μορφή των Σκωτικών βαθμών του Τύπου της Τελειοποιήσεως, του ΑΑΣΤ ή άλλων “ανωτέρων” βαθμών είναι παρών στην Ελλάδα, ή τουλάχιστον σε ότι σήμερα είναι Ελλάδα, για περίπου εκατό χρόνια επιπλέον, δηλαδή, από το 1781. Το παρόν κείμενο δεν αποσκοπεί να παρουσιάσει την πλήρη ιστορία του Σκωτικού Τύπου στην Ελλάδα, η οποία θα απαιτούσε ένα εκτεταμένο βιβλίο, αλλά να παρουσιάσει τα πλέον αξιόλογα γεγονότα κατά τη διάρκεια αυτών των 220 χρόνων και να σημειώσει τις απαρχές και ορισμένα αμφισβητούμενα γεγονότα της περιόδου και τελικώς να καταγράψει έναν αριθμό ερωτήσεων που προκύπτουν .

Το σημερινό Κράτος της Ελλάδος, ή η Ελληνική Δημοκρατία ως είναι η επίσημη ονομασία, αναγνωρίσθηκε διεθνώς το έτος 1828 κατά το τέλος του Αγώνος της Ανεξαρτησίας, αν και τα σημερινά σύνορα της χώρας δεν οριστικοποιήθηκαν παρά μετά 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο με την προσάρτηση της Δωδεκανήσου. Το 1864 οι Ιόνιοι Νήσοι προσαρτήθηκαν στην Ελλάδα και προηγουμένως, κατά τις αρχές του 20ου αιώνα, απελευθερώθηκε η Κρήτη και μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους τα σύνορα της χώρας επεκτάθηκαν προς βορρά μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης το 1912. Τους προηγούμενους τέσσερις αιώνες, από της πτώσεως της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας η σημερινή περιοχή της Ελλάδος ήταν κυρίως υπό Οθωμανικό ζυγό με εξαίρεση των Ιονίων Νήσων και ορισμένων τμημάτων της Πελοποννήσου. Τα πρώτα ήσαν αρχικώς υπό τους Βενετούς και κατόπιν υπό τους Γάλλους, μετά υπό τους Ρώσους και πάλι υπό τους Γάλλους και τέλος υπό Βρετανική Προστασία μεταξύ των ετών 1815 και 1864. Μεγάλα τμήματα της Πελοποννήσου είχαν επίσης περιέλθει υπό την κυριαρχία των Φράγκων.

Το 1782 η πρώτη Τεκτονική Στοά ιδρύθηκε με επισημότητα στην Κέρκυρα, την πρωτεύουσα των Ιονίων Νήσων, με προχρονολογημένη εξουσιοδότηση από το 1781, υπό την αιγίδα της Μεγάλης Μητρός Στοάς της Βερόνας στην Padova και τελικώς υπό την αιγίδα του Εθνικού Διευθυντηρίου της Λυών του Γαλλικού Ηνωμένου και Μεταρρυθμισμένου Σκωτικού Τύπου Ισότητας (Rite Ecossais R0uni et Rectifi0-RER) και ονομάσθηκε Beneficenza (Αγαθοεργία). Ο υπογράψας την εξουσιοδότηση για την νέα Στοά ήταν ο Καθηγητής Marco Carburi, ο οποίος ήταν μια εξέχουσα προσωπικότητα στον Τύπο της Αυστηράς Τηρήσεως (Stricte Observance). Ούτω μερικοί Σκωτικοί βαθμοί εμφανίσθηκαν ευθύς εξ αρχής στην περιοχή. Λίγο αργότερα, προστέθηκαν και κάποιοι άλλοι βαθμοί και μετά την συγκρότηση των πρώτων Υπάτων Συμβουλίων στις ΗΠΑ και στη Γαλλία, οι βαθμοί του Σκωτικού Τύπου όχι μόνον εμφανίσθηκαν στην περιοχή αλλά και αντικατέστησαν τον Τύπο της Τελειοποιήσεως και τον Τύπο της Μέμφιδος-Μισραΐμ.

H Στοά Beneficenza (Αγαθοεργία), όταν αργότερα, η Δημοκρατία της Βενετίας άρχισε να καταδιώκει τον Ελευθεροτεκτονισμό, περιέπεσε σε ύπνο. Αφυπνίστηκε για ένα σύντομο χρονικό διάστημα το 1797, όταν οι Γάλλοι κατέλαβαν τις Ιονίους Νήσους και περιέπεσε εκ νέου σε ύπνο έως το 1806 όταν οι Γάλλοι ήρθαν στις Ιονίους Νήσους για δεύτερη φορά. Τότε αφυπνίσθηκε για δεύτερη φορά και τελικώς ενώθηκε με την στοά Filogenia (Φιλογένεια) η οποία είχε ιδρυθεί υπό την Μεγάλη Ανατολή της Γαλλίας και άρχισε να λειτουργεί στην Κέρκυρα υπό την ονομασία Beneficenza e Filogenia Riunite (Αγαθοεργία και Φιλογένεια Ηνωμέναι). Ακολούθως, το 1811, ο Κόμης Διονύσιος (Denis) Δε-Ρώμας υπέβαλε την 21η Νοεμβρίου αίτημα στην Μεγάλη Ανατολή της Γαλλίας, που είχε προσφάτως αφυπνισθεί, να θέση αυτή τη Στοά υπό την αιγίδα της. Αμέσως μετά την αποδοχή του αιτήματος, ο Ντε-Ρώμα μετέτρεψε την στοά σε “Επαρχιακή Μητέρα Στοά”, δηλαδή σε Στοά με το δικαίωμα να δημιουργεί νέες Στοές στην περιοχή. Τελικώς, μετά την έναρξη της Βρετανικής Προστασίας, το 1816, ο Δε-Ρώμας και άλλοι Ελευθεροτέκτονες της εποχής αποφάσισαν να ανακηρύξουν την Στοά ως Γαληνοτάτη Μεγάλη Ανατολή της Ελλάδος θέτοντάς την υπό την Ηνωμένη Μεγάλη Στοά της Αγγλίας (ΗΜΣΑ).

Ο Δε-Ρώμας έλαβε και άλλη μια θαρραλέα πρωτοβουλία. Δύο χρόνια μετά την θέση των Ιονίων Νήσων υπό Αγγλική Προστασία, προσεγγίζοντας τον Μεγάλο Διδάσκαλο της Ηνωμένης Μεγάλης Στοάς της Αγγλίας, που είχε μόλις συγκροτηθεί, τον Αύγουστο Δούκα του Sussex, του προσέφερε το αξίωμα του Μεγάλου Διδασκάλου της νεοιδρυθείσης Μεγάλης Ανατολής. Ο Δούκας του Sussex καθυστέρησε την αποδοχή της θέσεως μέχρι τον Δεκέμβριο του 1823 διατήρησε όμως το αξίωμα μέχρι και τον θάνατό του το 1843. Στη συνέχεια, η θέση προσφέρθηκε στον Κόμητα του Zetland, ο οποίος την διετήρησε μέχρις ότου η Γαληνοτάτη Μεγάλη Ανατολή της Ελλάδος περιέπεσε σε ύπνο, περίπου το 1858, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Παρά το γεγονός ότι αυτή η νέα Μεγάλη Ανατολή τέθηκε κατ’ ουσίαν υπό την ΗΜΣΑ όλοι οι Ιόνιοι Ελευθεροτέκτονες συμπεριελάμβαναν στον αυτοπροσδιορισμό τους διάφορους Σκωτικούς Βαθμούς. Το 1815 κυκλοφόρησε ένας Εγκύκλιος-Πίνακας με τα ονόματα και τους βαθμούς όλων των Ελευθεροτεκτόνων της Κέρκυρας. Έκτοτε ανευρίσκουμε τις υπογραφές τους σε όλα τα έγγραφα, συμπεριλαμβανομένων και των διπλωμάτων του Τάγματος, συνοδευόμενες από τους διάφορους βαθμούς των. Ένας μεγάλος αριθμός εξ αυτών ήσαν S.P.R+ 18ο (Υπέρτατοι Πρίγκηπες Ροδόσταυροι (18ο) ενώ ο Δε-Ρώμας και άλλα δύο-τρία ηγετικά στελέχη έφεραν τον 31ο .

Όλες οι Στοές πέραν των Βαθμών του Κυανού Τεκτονισμού εργάζονταν και σε ανώτερους βαθμούς συνήθως μέχρι του 18ου ως Περιστύλια. Μερικές από τις Στοές (π.χ. η Fenice Risorta είχαν ένα Περιστύλιο που τηρούσε ιδιαίτερα πρακτικά). Οι ανώτεροι βαθμοί πέραν του 18ο και εκείνοι του Γαλλικού Τύπου απονέμονταν συνήθως, με ή χωρίς ειδική τελετή, από τον Δε-Ρώμα κυρίως στην Ζάκυνθο και την Κέρκυρα και από τον Δάνδολο στην Κέρκυρα στα μέλη της κρυφής (μέχρι το 1843) Στοάς Φοίνιξ.

Ειδικότερα, εμφανίζονται στον κατάλογο καταχωρήσεις όπως G:.I:.I:.C:. Cavalliere dell A:.B:. e N:. Grand Ecossais, Parf:. Elu και Maitre Parfait. Στον ίδιο ως άνω Πίνακα και υπό τον τίτλο Υπέρτατο Σκωτικό Περιστύλιο υπάρχουν καταχωρημένα ένδεκα μέλη. Η ύπαρξη ξεχωριστών Περιστυλίων και το γεγονός ότι υπήρχε ένα ανώτατο όργανο Υπάτου Μεγάλου Περιστυλίου, έστω και εάν δεν είναι εμφανής η ύπαρξη τους υπό την μορφή ενός Υπάτου Συμβουλίου, σαφώς είναι τουλάχιστον ισοδύναμη προς αυτό. Θα ανέμενε κανείς ότι, αφού αποφασίσθηκε να δημιουργηθούν στενότερες σχέσεις με την Αγγλία, το πιο πιθανό θα ήταν να προσαρμοσθούν προς την Αγγλική πρακτική, η οποία δεν αναγνωρίζει τους Ανώτερους Βαθμούς. Αλλά αυτή η άποψη προκύπτει από θεώρηση με βάση την σύγχρονη κατάσταση, ενώ κατά την περίοδο εκείνη δεν ήταν πολύ σαφείς οι διακρίσεις αυτές στην Ευρώπη.

Εν όψει των ανωτέρω, πιστεύουμε, ότι είναι ορθό να διατυπωθεί η άποψη ότι ο Σκωτικός Τύπος ήταν παρών στην Ελλάδα ευθύς από τις απαρχές της ιστορίας του Ελευθεροτεκτονισμού. Η παρουσία αυτή ήταν αρχικώς συνδεδεμένη είτε με τον Τύπο της Τελειοποιήσεως είτε με τον Γαλλικό Τύπο των επτά βαθμών. Ολίγον μετά όμως εμφανίζεται ο Α:.Α:.Σ:.Τ:.. Αυτό προκύπτει και από υπάρχοντα έγγραφα και πληροφορίες που έχουν σχέση με τον Αντώνιο Δάνδολο. Ο τελευταίος, πρώην Αξιωματικός στον στρατό του Ναπολέοντα και Τέκτων 33ο Βαθμού της Γαλλικής Στοάς των Τρινοσόφων *, επέστρεψε στην Κέρκυρα το 1817. Ο Δάνδολος μετά, για αρκετά χρόνια, “δημιουργούσε” τέκτονες από βαθμό του Μαθητού μέχρι τον 33ο Βαθμό με Απονομή στο πλαίσιο των εξουσιών που του παρείχε ο 33ο Βαθμός του. Έχουμε λοιπόν σποραδικές αλλά σαφείς ενδείξεις ότι ανακηρύχθηκαν τουλάχιστον άλλοι δύο Τέκτονες 33ο επιπλέον άλλων στους οποίους απονεμήθηκαν βαθμοί από τον 18ο έως και τον 32ο. Αυτές οι ενδείξεις διαμορφώνονται από τα υπάρχοντα διπλώματα/πιστοποιητικά και από έμμεσες αναφορές στα πρακτικά της Στοάς Fenice Risorta της Ζακύνθου.

Ούτω, μπορεί να διατυπωθεί με βεβαιότητα η άποψη ότι από την αρχή της εκατονταετίας του 1800 μέχρι και το 1817 υπήρχαν μεμονωμένα μέλη του Σκωτικού Τύπου, τα οποία στις περισσότερες περιπτώσεις κατείχαν επίσης βαθμούς και εις άλλους Τύπους, όπως ο Γαλλικός Τύπος των επτά βαθμών ή ο Τύπος της Μέμφιδος και Μισραΐμ κ.α. Επίσης μπορεί να διατυπωθεί με βεβαιότητα η άποψη, χωρίς όμως υπάρχουσες αποδείξεις, λόγω της καταστροφής των αρχείων κατά την Ναζιστική κατοχή, ότι λειτουργούσε Ύπατο Συμβούλιο. Είναι βέβαιο ότι μετά το 1810 είχε συγκροτηθεί Αυτοδιοικούμενο Μεγάλο Περιστύλιο στην Κέρκυρα, το οποίο διοικούσε όλους τους ανώτερους βαθμούς και όχι μόνον την Βασιλική Αψίδα. Λαμβάνοντας υπόψη ότι μεταξύ των Τεκτόνων εκείνης της περιόδου η ονοματολογία των βαθμών δεν ήταν τόσο σαφής είναι σχεδόν λογικό προχωρώντας κάποιος με περίσκεψη, να ισχυρισθή ότι όταν οι Έλληνες Τέκτονες αναφέρονταν στο “Κυρίαρχο Σκωτικό Περιστύλιο” να εννοούσαν πιθανώς “Κυρίαρχο Ύπατο Συμβούλιο”. Προς το παρόν όμως δεν προχωρούμε περαιτέρω.

Αργότερα από το 1830 έως και το 1858 ευρίσκονται αναφορές στην Κέρκυρα και στην Ζάκυνθο για Ελευθεροτέκτονες που φέρουν βαθμούς από τον 18ο έως και τον 32ο, εκ των οποίων τα διπλώματα τουλάχιστον δύο υπογράφονται από τον Έλληνα Ελευθεροτέκτονα Κωνσταντίνο Δραγώνα 32ο . Στα διπλώματα αυτά εξηγείται ότι ο τελευταίος υπογράφει δυνάμει της εξουσίας που του παραχώρησε ο Ιταλός Ελευθεροτέκτονας Στρατηγός Giuseppe Rosaroll, 33ο , ο οποίος ζούσε στην Ζάκυνθο στις αρχές τις δεκαετίας του 1820 λαμβάνοντας μέρος στον πόλεμο για την Ελληνική Ανεξαρτησία.Ο ίδιος ο Rosaroll σε μια επιστολή του καταχωρημένη σε Βρετανικά Αρχεία δηλώνει “Εγώ, όπως γνωρίζεις είμαι 33ο και ο φίλος μου Κόμης Διονύσιος Ρώμας είναι 31°”.

Λόγω διαφόρων γεγονότων, τα οποία κορυφώθηκαν τον Απρίλιο του 1843, γύρω στο έτος 1858 η Γαληνοτάτη Μεγάλη Ανατολή της Ελλάδος στην Κέρκυρα και τα περισσότερα Τεκτονικά εργαστήρια ανεστάλησαν τις εργασίες τους με δύο εξαιρέσεις, την Στοά «Φοίνιξ» του Δάνδολου και την Στοά «Πυθαγόρας» υπό την Ηνωμένη Μεγάλη Στοά της Αγγλίας. Μια από τις αιτίες συνδέεται απ’ ευθείας με τον ίδιο τον Δάνδολο και εμμέσως με τον Σκωτικό Τύπο. Η Γαληνοτάτη Μεγάλη Ανατολή της Ελλάδος στην Κέρκυρα θεωρούσε εχθρική ενέργεια την υπ’ αυτού ανακήρυξη Τεκτόνων και την ανύψωσή τους σε ανώτερους βαθμούς του Σκωτικού Τύπου. Παρά το γεγονός ότι και ο ίδιος ανήκε στην Γαληνοτάτη Μεγάλη Ανατολή, η επίσημη στάση της τελευταίας ήταν να κρατείται απόσταση απ’ αυτόν. Αργότερα, τον Απρίλιο του 1843, όταν απέθανε ο Δούκας του Σάσσεξ, η Γαληνοτάτη Μεγάλη Ανατολή αποφάσισε να κάνει μια επιμνημόσυνη τελετή. Ο Δάνδολος, παρά τα αντί-Βρετανικά αισθήματά του, απαίτησε να είναι παρών και σε διακεκριμένη θέση κατά την επιμνημόσυνη τελετή λόγω του ότι κατείχε τον 33ο Βαθμό. Του το αρνήθηκαν όμως και τον απέπεμψαν πλέον και επισήμως. Μετά ταύτα ο Δάνδολος υπέβαλε αίτημα προς την Μεγάλη Ανατολή της Γαλλίας για την αναγνώριση της κρυφής του Στοάς «Φοίνιξ». Το αίτημά του έγινε αποδεκτό παρά τα εντονότατα διαβήματα των μελών της Μεγάλης Ανατολής τόσο προς και την Μεγάλη Ανατολή της Γαλλίας όσο και προς την Ηνωμένη Μεγάλη Στοά της Αγγλίας.

Δεν έχουμε πληροφορίες για άλλα γεγονότα, που έλαβαν χώρα, άλλα το γεγονός είναι ότι ο Ελληνικός Ελευθεροτεκτονισμός στην Κέρκυρα κατέστη ανενεργός ολίγον μετά από 1855. Συνέχισε όμως να λειτουργεί στην Ζάκυνθο και τουλάχιστον μέχρι το 1877 λειτουργούσε και η Στοά «Πυθαγόρας» στην Κέρκυρα υπαγόμενη στην Ηνωμένη Μεγάλη Στοά της Αγγλίας. Η Στοά «Φοίνιξ» παρέμεινε υπό την Μεγάλη Ανατολή της Γαλλίας ακόμη και μετά την προσάρτηση των Ιονίων Νήσων στην Ελλάδα και από το 1930 εργάζεται υπό την Μεγάλη Στοά την Ελλάδος.

Γύρω στο 1855 αρκετές Στοές στην ηπειρωτική Ελλάδα, που συγκροτήθηκαν από πρώην μέλη της Στοάς «Φοίνιξ» και από άλλους, οι οποίοι είχαν μυηθεί στην Γαλλία και στην Ιταλία, λειτουργούσαν υπό την Μεγάλη Ανατολή της Ιταλίας με έδρα την Φλωρεντία. Στις 16 Φεβρουαρίου του 1867 επτά Στοές που λειτουργούσαν σε Αθήνα, Πειραιά, Χαλκίδα, Πάτρα. Σύρο, Λαμία και Άργος απαίτησαν την ανεξαρτησία τους από την Μεγάλη Ανατολή της Ιταλίας. Το αίτημά τους έγινε αποδεκτό και δύο μήνες αργότερα η νεοϊδρυθείσα Μεγάλη Ανατολή της Ελλάδος άρχισε να οργανώνεται συντάσσοντας τον Καταστατικό της Χάρτη. Τα ιδρυτικά μέλη της νέας Μεγάλης Ανατολής δεν κατέστη δυνατό να συμφωνήσουν ως προς το πρόσωπο που θα κατελάμβανε την θέση του Μεγάλου Διδασκάλου και συμφώνησαν μόνον να ορίσουν έναν προσωρινό Αναπληρωτή Μεγάλο Διδάσκαλο μέχρι να ανεύρουν για την θέση αυτή ένα πρόσωπο αποδεκτό από όλους.

Μεταξύ των ιδρυτών της Μεγάλης Ανατολής ήταν και ο Μικές Ροδοκανάκης, ο οποίος σε μία δεδομένη στιγμή των συζητήσεων, γύρω στο 1868, ανέφερε ότι ένας εξάδελφός του ονομαζόμενος Πρίγκηψ Δημήτριος Ροδοκανάκης ζούσε στην Αγγλία. Αποφάσισαν λοιπόν να επικοινωνήσουν μαζί του και να του προσφέρουν το αξίωμα του Μεγάλου Διδασκάλου. Όλοι τους θεωρούσαν ότι ένας Πρίγκηψ θα ήταν οπωσδήποτε και Ελευθεροτέκτονας. Εξεπλάγησαν όταν έμαθαν, πρώτον ότι ο Ροδοκανάκης δεν ήταν Ελευθεροτέκτονας και δεύτερον ότι δεν τον ενδιέφερε η πρότασή τους. Δεν είναι αποσαφηνισμένο το τι συνέβη στη συνέχεια αλλά φαίνεται ότι ο Ροδοκανάκης θα πρέπει να άλλαξε γνώμη και αποφάσισε να αποδεχτεί την πρόταση.

Ο Δημήτριος Ροδοκανάκης γεννήθηκε στις 3/15 Δεκεμβρίου του 1840 στη νήσο Σύρο. Από την Σύρο ο Ροδοκανάκης μετέβη στο Μάντσεστερ το 1860 και έζησε εκεί μέχρι το 1872 οπότε επέστρεψε στην Ελλάδα. Απέθανε στη Ερμούπολη της Σύρου το 1902.

Ύστερα από την πρόσκληση της Μεγάλης Ανατολής της Ελλάδος ο Ροδοκανάκης επικοινώνησε με την Μεγάλη Στοά της Σκωτίας και στις 18 Οκτωβρίου του 1869 μυήθηκε στον Βαθμό του Μαθητού, διήλθε από τον βαθμό του Εταίρου και ανυψώθηκε στον βαθμό του Διδασκάλου στην Στοά του Αγίου Ανδρέου υπ’ αρ, 48 στο Εδιμβούργο. Την επομένη ημέρα Ανυψώθηκε στην Βασιλική Αψίδα και στις 20 Οκτωβρίου εγκαταστάθηκε στην Τάξη του Ιππότου του Ναού. Μετά ταύτα ανυψώθηκε στον βαθμό του Υπάτου Μεγάλου Γενικού Επιθεωρητού 33ο υπό του Υπάτου Συμβουλίου της Σκωτίας και του παρεσχέθη από αυτό το Ύπατο Συμβούλιο η απαιτούμενη Εξουσιοδότηση για την εγκατάσταση Υπάτου Συμβουλίου στην Ελλάδα. Το γεγονός ότι ενώ ζούσε στο Μάντσεστερ υπέβαλε το αίτημά του στην Σκωτία και όχι στην Ηνωμένη Μεγάλη Στοά της Αγγλίας γίνεται κατανοητό μόνον με την υπόθεση ότι πληροφορήθηκε ότι στην Ελλάδα οι Τέκτονες ακολουθούσαν τον Σκωτικό Τύπο και ως εκ τούτου αισθάνθηκε την αναγκαιότητα να υποβάλλει το αίτημά του στην Σκωτία.

Ο Ροδοκανάκης αναχώρησε στις 14 Σεπτεμβρίου 1871 για την Ελλάδα μέσω Γαλλίας και Ιταλίας και έφθασε στην Αθήνα στις 20 Οκτωβρίου. Συμφώνως με μια Εγκύκλιο αποσταλείσα σε όλες τις Μεγάλες Στοές, μετά την εκλογή του ως Μεγάλου Διδασκάλου και την δημιουργία του Υπάτου Συμβουλίου, ο Ροδοκανάκης ταξίδευσε σε όλη την Ελλάδα επισκεπτόμενος τις διάφορες Στοές προκειμένου να εξομαλύνει καταστάσεις και να προσκαλέσει αντιπροσώπους σε μια Συνέλευση για την εκλογή Συμβουλίου. Στις 10/22 Ιουλίου 1872 ο Ροδοκανάκης εξελέγη Μεγάλος Διδάσκαλος και δύο ημέρες αργότερα στις 12/24 Ιουλίου εγκατέστησε, συμφώνως προς την διαδικασία την αναφερομένη στα Μεγάλα Συντάγματα του 1786, Ύπατο Συμβούλιο του 33ου για την Ελλάδα με τον ίδιο ως Ύπατο Μεγάλο Ταξιάρχη. Τα περισσότερα μέλη του Συμβουλίου της τότε Μεγάλης Ανατολής ήσαν επίσης και μέλη του τότε Υπάτου Συμβουλίου.

Μετά την εγκατάσταση του Υπάτου Συμβουλίου ακολούθησε μια περίοδος αναταραχής από το 1894 μέχρι και το 1911, η οποία είχε σαν αποτέλεσμα την δημιουργία τριών Υπάτων Συμβουλίων στην Ελλάδα. Το 1911 όμως τα Συμβούλια αυτά συνενώθηκαν σε ένα. Από το 1911 μέχρι και σήμερα το Ύπατο Συμβούλιο για την Ελλάδα εργάζεται κανονικώς. Υπήρξε μόνον μια αναγκαστική διακοπή επιβληθείσα από το 1941 έως το 1944, κατά την κατοχή της Ελλάδος από τους Ναζί. Οι κατοχικές δυνάμεις εκήρυξαν ως παράνομη την λειτουργία των Τεκτονικών Στοών, έκλεισαν και λεηλάτησαν τα κτήρια, κατέστρεψαν όλα τα αρχεία και τα έπιπλα και εγκατέστησαν σε μερικά από τα κτήρια υπηρεσίες τους. Μετά την απελευθέρωση της χώρας ο Ελευθεροτεκτονισμός εν γένει και το Ύπατο Συμβούλιο ειδικότερα δραστηριοποιήθηκαν εκ νέου στις 3 Μαρτίου 1945. Η ανακαίνιση και επαναλειτουργία του κεντρικού κτηρίου υποστηρίχθηκε με γενναιόδωρες ενισχύσεις από μέλη του Μητρικού Υπάτου Συμβουλίου της Νοτίας Δικαιοδοσίας.

Σήμερα το Ύπατο Συμβούλιο για την Ελλάδα ευρίσκεται σε Αδελφικές Σχέσεις με 59 Ύπατα Συμβούλια σε όλο τον Κόσμο. Στον κατάλογό του είναι εγγεγραμμένα 4850 μέλη εργαζόμενα σε 29 Στοές Τελειοποιήσεως (4ο – 14ο), 19 Περιστύλια Ροδοσταύρων (15ο – 18ο), 9 Περιστύλια Ροδοσταύρων (4ο -18ο), ΐ6 Συμβούλια Καδώς (Αρείους Πάγους) (19ο – 30ο) και μία Σύνοδο (31ο – 32ο).

Οφείλουμε να προσθέσουμε ότι ένας μικρός αριθμός μελών διαφωνούντων με το Ύπατο Συμβούλιο ή λόγω προσωπικών φιλοδοξιών έχουν παραιτηθεί και έχουν δημιουργήσει ξεχωριστά περιθωριακά συμβούλια. Υπάρχουν περίπου πέντε τέτοια συμβούλια, με ολίγα μέλη, που βρίσκονται συνήθως σε επικοινωνία με παρόμοια περιθωριακά συμβούλια άλλων χωρών.

Η παρουσίαση μιας ιστορίας του Υπάτου Συμβουλίου με πλήρη τεκμηρίωση δεν είναι εφικτή λόγω του κατά ανάγκην περιορισμένου μεγέθους του παρόντος άρθρου. Αλλά για την περίοδο μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου η ιστορία του Αρχαίου και Αποδεδεγμένου Σκωτικού Τύπου στη Ελλάδα είναι πλήρως τεκμηριωμένη και ο Ύπατος Μεγάλος Ταξιάρχης καθώς και τα μέλη του Υπάτου Συμβουλίου επισκέπτονται τακτικώς άλλα Ύπατα Συμβούλια διατηρώντας επικοινωνία μαζί τους ή διοργανώνοντας Συνέδρια ή άλλες σημαντικές εκδηλώσεις.

Συμπέρασμα

Έχουμε παρουσιάσει στοιχεία ότι αρχικώς, ξεκινώντας από το 1782, διαπιστώνουμε την ύπαρξη των πρώτων κατόχων Σκωτικών βαθμών διαφόρων Τύπων, άλλων του Γαλλικού Τύπου των επτά βαθμών και άλλων του Τύπου της Τελειοποιήσεως. Αργότερα, από το 1818 με την άφιξη του Αντωνίου Δάνδολου έχουμε τον πρώτο 33ο στην Κέρκυρα και λίγο αργότερα τουλάχιστον άλλους δύο, πολλούς 18ο και άλλους μέχρι τον 32ο. Ενώ δεν είμαστε σε θέση να παρουσιάσουμε στοιχεία αναφερόμενα σε Ύπατο Συμβούλιο αλλά μόνο σε Κυρίαρχο Μεγάλο Περιστύλιο, είναι φανερό ότι ο Αρχαίος και Αποδεδεγμένος Σκωτικός Τύπος ήταν παρών και ενεργός στην Ελλάδα. Αργότερα, το 1872, συγκροτήθηκε το πρώτο επίσημο Ύπατο Συμβούλιο, το οποίο σχεδόν αμέσως δημιούργησε Αδελφικούς δεσμούς με τα περισσότερα κανονικά Ύπατα Συμβούλια του Κόσμου.

Το ως άνω κείμενο δεν προετοιμάστηκε με σκοπό την διθεκδίκηση αρχαιότητος αλλά με σκοπό να πληροφορήσει με υπερηφάνεια ότι η χώρα μας ήταν μεταξύ των πρώτων οι οποίες υποδέχθηκαν τον Τύπο μας και, σε συνάρτηση με τις επικρατούσες στην περιοχή συνθήκες, τον έχει καλλιεργήσει για περισσότερα από 200 χρόνια και ότι μέχρι και σήμερα το Ύπατο Συμβούλιο για την Ελλάδα εξακολουθεί να ακμάζει.
Ιανουάριος 2015

1 Το πρωτότυπο Δίπλωμα υπάρχει στις Τεκτονικές Πηγές των Εθνικών Αρχείων της Γαλλίας:

FIAT LUX

A.-.l.-.G.-.d.-.G.-.A.-.d.-.F U.·.1

Au Nom et sous les Auspices du G.O. de France
La R.·. □ .·. Chapitrale Franqaise et Ecossaise,
regulierement constitute aux deux Rites, a l’ O .·. de Paris,
a toutes les & regulieres de France et des Pays Etrangeres.

Salut, Force, Union.

TIT.·. CCC.·. et TIT.·. RRR. FFF.

Separes par la distance, distingues par d’autre mreurs, vivant sans doute sous d’ autres lois, peut etre observant un culte different, nous composons la meme famille, Nous Sommes FF .·. ! Dans les interets qui nous environnent, qui nous pressent, qui nous divisent quelquefois, il en est un que tous nous poursuivons avec la meme ardeur, L’union des hommes. L’union des hommes est un precepte de toutes les religions, elle est le Chef d’reuvre de la philosophie, elle est l’objet et la bas e de notre institution. C’est pour concourir a ce but sublime, C’est pour cimenter les doux liens de la fraternite, Ce Charme de la Maq.·. C’est pour chercher cet heureux concert qui doit exister entre tous les Ouvriers du G.O.que, sur la demande qui nous a ete faite d’un Conge illimite par N.T.C.et T.R.F. Dandolo membre et premier Orateur Adjoint de N.R.At., F. aussi distingue par Ses vertus maq.·. que par Ses qualites civiles. Nous lui avons, en lui accordant ce Conge, donne ce Somme Pouvoir de visiter en Notre Nom tous At .·. reguliers de l’O. de France et des Pays Etrangers, de partager leurs travaux, de S’enrichir de leurs lumieres pour en accroitre les Notres et de les assurer de la vive affection que nous portons a tous le maq.·..

Et pour temoigner a N.C.F. Dandolo, par une marque non equivoque, notre estime pour Sa personne, ainsi que notre Confiance en Ses lum .·. et encore dans le desir de seconder les travaux Maqonniques des O. auxquels il pourra Se livrer pendant son absence, de cet O.en usant de la faculte et des pouvoirs dont l’investit Le Subl.G.de Gnd. Inspr.·.Gal.33e.et dr.·. De.·. du Rite Ecoss.qui possede cet Ill.·. F.·. Nous lui offrons de regulariser, jusque et compris le Subl.G.de Souv.Pr.R. + .·., 7e. et der.G.de la maq.·. Franqaise, i8e.Degre de l’Ecossisme les FF. qu’il jugera convenable pour l’ordre d’Elever a ces hauts degres, a la charge pour lui de nous transmettre leur obligation a ces degres, visee par Notre dit F .·., laquelle devra contenir les Noms, Prenoms ; lieu, jour et an de la naissance, profession et domicile, les Elevations, de payer l’ affiliation, le trimestre et le Cout du Diplome qui leur sera delivre en retour. Veuillez dans l’accolade de N.T.C.F.et dans Ses religieuses batteries trouver le gage des sentiments inalterables dont il aura la faveur de vous offrir en Notre Nom l’Expression la plus fTaternelle.

1 Delivre en Seance au local ordinaire, le i6e.\Jour du 6e .·. ms .·. 5817 , en la presence a ete Timbre et Signe par Nous Dignitaires et membres de la RSoussignes, regulierement constitues Sous le Titre distinctif des Trinosophes

2 2erG.Surv. Ven.ble 2nd G.Surv.
Ragon
T .·. S . du Souv . Chap .·.

3 Α. G.·. D. G. A. D.·. U.·.

In nome del Serenissimo G.M. dell’ Or. e sotto gli
auspicj del Serenissima Gr. Or. di Grecia A tutte le & Regolari, ed
a tutti i MM. sparsi sopra I due Emisferi Salute. Forza. Unione.

Noi Costantino Dragona S.P.R.+ libero Muratore di Heredom in virtu de’ poteri e prerogative che ci furono accordati dal Sublime e perfetto Mas. Giuseppe Rosaroll al Gr. 32 del Rito Scoz. antico e accet. col diploma da Esso confidatoci nel giorno quinto del XI mese dell’ anno di V.·.L.·. 5825 dopo aver preso regolarmente conoscenza della condotta pubblica e private e di costume del Caris.mo Fr. Dionisio Steffanos del Dr. Marino di anni 22 Possidente di Zante sua Patria ed avendolo trovato fornitto di cognizioni Mas . concedategli da varj Fr. lo abbiamo regolarizzato nelle tre gradi simbolici di Appr. Comp. e Maes. e lo abbiamo sottomesso nella nostra confidenza; E siccome in questo Or. non vi sono & Regol. cosi riconoscendolo suscettibile di render utilissimi servicj al sacro Or. nostro, lo abbiamo reso degno della riconoscenza della V.L. avendolo fatto prestare nelle dovute forme il giuramento nelle nostre mani e datagli la corrispondente istruzione sotto l’ obbligo che

Noi gli abbiamo composto ed al quale lui si e sottomesso di farsi affiliare alla prima Π quando il potra. In conseguenza preghiamo tutti i Mass. Reg. ripartiti sul Globo di riconoscere il ditto Fr. Dionisio Steffanos nelle qualita sopraenunziate, e di accordargli tutte le considerazioni che gli sono dovute, dopo il confronto di sua firma posta sotto il Ne Varietur, come Noi avremo la soddisfazione di fare a tutti i FF . Mass . che ci si presenteranno. In fede di che Noi gli abbiamo rilasciato il presente diploma corredato dalli stemmi Mass. e dal sigillo custodito di Noi.

Fatto sotto il punto geometrico noto ai soli figli della Vedova all’ Or . di Zante il XX giorno del VII mese dell’ anno di V.L. 5857 mezzo giorno pieno.

C:Dragona S. .P. .R.
di Heredom de Kilwinning

Επιστολή με ημερομηνία 28 Mars 1825 (V.S.) μεταφραςμένη από το ιταλικό πρωτότυπο στη μελέτη του Douglas Dakin “British Intelligence of events in Greece 1824-1827”, Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία Ελλάδος, 1959. σ. 82.

The Scottish Rite in Greece Le Rite Ecossais en Grece El Rito Escoces en Grecia

Διεθνείς Εκδηλώσεις

Υπάτου Συμβουλίου του 33ου και τελευταίου Βαθμού δια την Ελλάδα του Αρχαίου και Αποδεδεγμένου Σκωτικού Τύπου

Δείτε περισσότερα